เราได้อบรมเกษตรกร กลุ่มผู้เลี้ยงไก่พื้นเมือง ของพื้นที่ อำเภอเทิง จ.เชียงราย
“การเพาะหนอนแมลงวันจากรำข้าว (หนอนรำข้าว)”
เพื่อนำไปเป็นอาหารไก่พื้นเมือง
สำนักงานปศุสัตว์อำเภอเทิง จังหวัดเชียงราย
053-796241 , 081-9525347
คำนิยาม
หนอนรำข้าว เป็นการนำรำหยาบจากโรงสีข้าวขนาดเล็กในชุมชนซึ่งมีราคาถูก และมี%โปรตีนต่ำประมาณ 6-8 % และไก่ไม่กินจะเขี่ยทิ้งเป็นส่วนมาก เกิดความเสียหาย
แต่เกษตรกรสามารถ เสริมโปรตีนให้รำหยาบธรรมดาๆ ให้มี % โปรตีนประมาณ 40-50 % ได้ในเวลา 4-5 วัน โดยการนำรำหยาบไปเลี้ยงหนอนแมลงวัน (ดังภาพ) ซึ่งเหมาะสำหรับเป็นอาหารเลี้ยงไก่ และปลาดุกอีกด้วย
ข้อดี
-เพิ่ม % โปรตีนให้รำหยาบ ประมาณ 40-50 % -ผลิตหนอนรำข้าวได้ตลอดปี -ลดต้นทุนวัตถุดิบอาหารสัตว์ -ลดปริมาณประชากรแมลงวัน
-เพาะเลี้ยงง่ายใช้เวลาน้อย ราคาถูก -ไม่มีกลิ่นเหม็นรบกวนผู้เลี้ยง
-ง่ายสำหรับจัดเก็บตัวหนอนไว้เป็นเสบียงอาหารโปรตีนไว้กินในวันต่อไป
ข้อเสีย
-อาจจะมรกลิ่นเหม็นบ้างในบางรายที่เพาะเลี้ยงผิดวิธี
-ปริมาณของหนอนแมลงวันมีมากน้อย ขึ้นอยู่กับวัสดุตัวล่อ จำนวนแมลงวัน และอุณหภูมิ
อุปกรณ์
1.ถังพลาสติกมีฝาปิด ขนาด 20 ลิตร จำนวน 1 ถัง
2.รำหยาบ จำนวน 2 ก.ก.
3.หัวอาหารลูกไก่,ลูกสุกร จำนวน 3 ขีด
4.ผลไม้ที่มีรสหวาน(สับเป็นชิ้นเล็กๆ) จำนวน 1 ก.ก.
5.น้ำหัวเชื้อ EM หรือจุลินทรีย์ จำนวน 20 ซี.ซี.
6.น้ำ จำนวน 1-2 ลิตร
7.ตัวล่อแมลงวัน เช่น ปลาร้า,หอย,ปู,ปลาดิบ จำนวน 2-3 ขีด
วิธีทำ
1.นำ รำหยาบ + หัวอาหาร + ผลไม้ + หัวเชื้อ EM + น้ำ ผสมลงในถังให้เข้ากัน จะมีความชื้นพอหมาดๆ
2.นำตัวล่อแมลงวัน วางบนรำหยาบ แล้วปิดฝา โดยเจาะรูที่ฝาถัง ขนาด 2 X 2 นิ้ว 4 ถึง 5 รู
3.นำไปไว้บริเวณที่มีแมลงวันมากๆ ควรไว้ในที่ร่ม และสงบ 2-3 วัน
4.ได้ลูกหนอนมากจนพอใจแล้ว ให้เปิดฝาออกแล้วคนผสมถังหนอนให้เข้ากันและทิ้งพื้นที่ในมีการระบายอากาศมากๆ คนผสมบ่อยๆ เป็นเวลา 2 วัน
5.จะเห็นว่ารำหยาบที่เลี้ยงหนอนรำข้าว จะเปลี่ยนสี เป็นสีคล่ำ หรือน้ำตาล ก็สามารถนำมาเลี้ยงไก่ได้
6.ไม่ควรปิดฝา เพาระจะทำให้หนอนแมลงวันหนี และตายได้เพราะรำหยาบเกิดการหมัก และเกิดความร้อนตลอดเวลา
*****ความร้อนนี้ทำให้ไข่หนอนฟักเป็นตัวได้ง่ายและโตเร็วจึงสามารถนำไปเลี้ยงบนดอยหรือที่ที่มีอากาศหนาวเย็นได้แต่ปริมาณอาจจะน้อยแต่ก็เลี้ยงได้เช่นกัน****
การนำหนอนไปเป็นอาหารไก่พื้นเมือง
สูตรที่ 1 ลูกไก่กินปลายข้าว หรือข้าวเปลือกบดอย่างเต็มที่ แล้วเสริมหนอนรำข้าว ให้กิน 2-3 เวลา ต่อวัน (สำหรับผู้เลี้ยงไก่อินทรีย์)
สูตรที่ 2 ลูกไก่กินอาหารสำเร็จรูปผสมปลายข้าว อัตรา 1 : 1 อย่างเต็มที่ แล้วเสริมหนอนรำข้าว ให้กิน 2-3 เวลา ต่อวัน (สำหรับผู้เลี้ยงไก่ปกติ)
สูตรที่ 3 ไก่รุ่น – โต นำหนอนรำข้าว + ปลายข้าว + รำหยาบ + หยวกกล้วยหมัก ให้กินอย่างพอเพียง 2 เวลา ต่อวัน
สูตรที่ 4 ตามความคิดและประสบการณ์ของผู้เลี้ยงเป็นดีที่สุด
